باسمه تعالی
نامهی بسیج دانشجویی پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران به دکتر رهبر پیرامون تحریم انتشارات Elsevier
جناب آقای دکتر رهبر
ریاست محترم دانشگاه تهران
سلام علیکم
طی اعلام خبرگزاریها به پیشنهاد حضرتعالی و تصویب شورای رؤسای دانشگاهها پایگاه علمی الزویر تحریم شده و هیأت ممیزی دانشگاهها درصورت مشاهده مقالات علمی در این پایگاه امتیاز پدیدآورندگان را منفی و صفر قلمداد خواهد کرد.
گرچه این تصمیم مبتنی بر نیات خیری اتخاذ شده است، لیکن در این میان طرح نکاتی چند ضروری به نظر میرسد:
1- آیا بهتر نیست به جای تحریم یک پایگاه علمی مانند الزویر، به دنبال جلوگیری از اشتهای روزافزون چاپ مقاله در مجلات تحت نمایهی ISI باشیم؟ در شرایطی که در برخی دانشکدههای دانشگاه تهران بر خلاف تصریح آییننامهی وزارت علوم، پذیرش مقالهی ISI شرط دفاع از پایاننامهی دکترا محسوب میشود، تحریم یک انتشاراتی که ناشر بسیاری از مجلات معتبر در حوزههای مهندسی و علوم پایه محسوب میشود، چه حاصلی جز افزایش فشار کاذب بر دانشجویان دورهی دکترا دارد؟ میتوان در گام اول، آییننامهی داخلی برخی از دانشکدهها مبنی بر اجباری بودن انتشار مقاله در مجلات نمایهی ISI را لغو و مجلات علمی-پژوهشی ایرانی را جایگزین نمود.
2- جنابعالی در مصاحبهی خود فرمودهاید: «یک سال و نیم طول می کشد تا اشکالات مقالات اعضای هیات علمی داخل کشور درآورده شود و این درحالی است که همین مقاله در صورت ارسال به پایگاه های علمی بین المللی مدت زمان چهار تا شش ماه به انجام می رسد.» این اظهار نظر در حالی است که در آییننامهی فعلی ارتقای اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران، پذیرش حداقل دو مقاله تحت نمایهی ISI شرط ضروری ارتقا تلقی میشود؛ به عبارت دیگر اجبار ارسال مقاله به مجلات بینالمللی تحت نشر ناشرانی چون الزویر است که اعضای هیأت علمی را وادار به چاپ مقاله در آنها میسازد و نه صرفاً زمان طولانی داوری مجلات داخلی.
3- حضرتعالی در مصاحبهی خود فرمودهاید: «ارایه مقالات علمی به بیگانگان به منزله ساخت قصر علمی بیگانگان توسط خشتهای دانشمندان ایرانی است که این بنا با تحریم کردن دانشمندان کشور فرو میریزد.» اکنون سوال اینجاست که آیا میتوان صرفاً از دستاوردهای علمی بیگانگان سود جست و از ارائهی دستاوردهای علمی به آنها جلوگیری کرد؟ دیگر آنکه چگونه میتوان از یک سو به دنبال پرچمداری علم در آیندهی نزدیک جهان بود و از سوی دیگر از ارائهی دستاوردهای علمی به جهانیان اجتناب کرد؟ همچنین با این فرض که بیگانگان از دستاوردهای علمی کشورمان در جهت اهداف خود استفاده میکنند، این سوال به ذهن متبادر میشود که آیا ارائهی دستاوردهای علمی ما به ایشان تنها از طریق مجلات تحت نشر انتشارات الزویر صورت میگیرد؟
4- جنابعالی در انتهای مصاحبهی خود فرمودهاید: «طرح جامع پژوهشی دانشگاه تهران به گروه ها و دانشکده های این دانشگاه ابلاغ شده است که براساس آن نقش هر رساله دکتری و کارشناسی ارشد در پیشبرد نقشه جامع علمی کشور مشخص شود.» گرچه چند ماهی است که زمزمههای ابلاغ این طرح به گروههای آموزشی شنیده میشود ولی هنوز از آثار محسوس و عینی آن در تغییر روند تصویب عناوین پژوهشی دانشجویان مقاطع ارشد و دکترا خبری نیست. در عین حال با وجود شرایط مقالهمحور فعلی، نه تنها در تصویب عناوین پژوهشی از یک نقشهی جامع پیروی نمیشود، بلکه حرکت برای رفع معضلات واقعی صنعتی برای دانشجویان و اساتید حاصلی جز دردسر و عقب ماندن از کسب امتیاز ارتقاء ندارد.
درپایان آمادگی خود را برای استماع پاسخهای حضرتعالی و همچنین ارائهی پیشنهادات خود طی یک جلسهی عمومی با حضور جامعهی دانشجویان و اساتید دانشگاه تهران اعلام مینماییم.
با سپاس
بسیج دانشجویی پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران و علوم پزشکی