پای صحبت دکتر محجوب، استاد دانشکده مکانیک
به نظر شما وضعیت حجاب و روابط در دانشگاه چه گونه است؟ و آیا در سطح علمی دانشگاه تاثیر دارد؟
آیا در دانشگاههای دنیا محدودیتی برای پوشش وجود دارد؟ و اگر دارد به چه نحو است؟
بچهها بسته به فضایی که در آن بزرگ شدهاند و با توجه به تربیتشان، یک برخورد واکنشی در قبال مسائل دارند؛ حتی قبل از انقلاب هم همین طور بود. به نظرم باید ریشهایتر بپردازیم به مسئله.
الآن خیلی در دانشکدهی ما و کلاً در دانشکدهی فنی حجاب خانمها - البته حجاب فقط مخصوص خانمها نیست- مشکلی ندارد، هم خانمها کمترند و هم کسانی که به دانشکدهی فنی میآیند خیلی سلایق هنری و علاقه به نشان دادن خودشان ندارند.
به هر حال مقررات را قبول دارم و در هر جامعهای باید مقرراتی (مطابق آن چه که نهادهایی تصمیم میگیرند) اجرا شود.
من تا حدی سنتی حساب میشوم و روحیهی من هم به این نزدیکتر است. ما یک سری احکام و حدود شرعی و دینی داریم که بستگی به مکان و فضا و زمان ندارد و برای همیشه است و یک سری حدود عرفی است که بنده وظیفه ندارم به آن بپردازم و وظیفهی قانونگذار و مسئولان امر است. چیزی که من به عنوان معلم وظیفه دارم، این است که از راههای خودش، بچهها را به گونهای آموزش بدهم که به مسیر علمی و رشد خودشان راهنمایی شوند تا ده سال دیگر از مسیر های دیگری که رفتهاند پشیمان نشوند.
در خارج از کشور هم که زندگی کردم آن جا هم ضوابط دارند. آن جا هم کسی مثلاً با لباس شنا نمیتواند بیرون بیاید. من دیدم پلیس یک خانم را به خاطر پوشش بازداشت کرد و آن جا هم همین طور تظاهرات شد که چرا برخورد میکنید. ولی بالأخره قانون و مقررات هست.
باید به مسئلهی ریشه یابی، کار فرهنگی، نحوه ی برخورد و ... هم دقت کرد. ما هر موقع که برخورد چکشی و تند و بدون صرف وقت داشتیم، نتیجهی مطلوب نگرفتیم. اگر روند را نگاه کنید در کارهای واکنشی نتیجهی مثبت نگرفتیم. ولی هر بار برنامهریزی فرهنگی کردیم موفق شدیم. شما به هر آدمی اگر به صورت مستقیم بگویید که کار اشتباهی انجام میدهد، قبول نمیکند. باید به راهکارهای اجرایی مناسب و کماصطکاک فکر کنیم. بالأخره این فضایی که جوان وارد میشود، یک فضای علمی-آموزشی است و اگر یک برنامهریزی آموزشی خوب باشد فکر و مشغولیت دیگری پیدا نمیکند.
اگر اوقات فراغت جوان را بتوان به کارهای دیگری اختصاص بدهیم، مثلاً محیط ورزشی و فرهنگی خوب درست کنیم یا محیط استراحت مناسب یا اتاق مطالعهی خوب قرار دهیم، آن وقت جوانی که فعال و پرانرژی است به نحو صحیحی و در یک محیط مثبت و سالم زمان خود را اختصاص میدهد.
علاوه بر اینها، کسانی که از خانوادههای مذهبی هستند و ظاهر مذهبی دارند با کسانی که مثل آنها نیستند، رفتوآمد داشته باشند و خودشان را جدا نکنند، چون این شکاف بیشتر میشود. وقتی میبینم یک خانم چادری با خانمی که از لحاظ حجاب با او تفاوت دارد، با هم هستند، تصور میکنم این نحوهی ارتباط اتفاقاً موثر است. سعی شود افکار منتقل شود. علما و متشرعین خودمان که حکم استخراج میکنند و حکم را جاری میکنند همه برخورد جذبی دارند. برای این که افراد با مبانی مذهبی آشنا شود.
به نظر شما نباید قانونی برای پوشش در دانشگاه باشد؟
مقررات را قبول دارم و اعتقاد دارم نهادهای قانونی باید به آن بپردازند. البته قانون در مورد پوشش وجود دارد، اما بعضاً اجرا نمیشود. در ایران کلاً به رعایت قانون زیاد توجه نمیشود. مثلاً اگر یک کارمند در خارج از کشور پشت کامپیوترش بازی کند اخراج می شود. اما این جا بچهها در سایت بازی میکنند و آن قدر بعضی مواقع صدایشان بلند است که مزاحم کلاسهای درس میشوند و متوجه نیستند. همین طور در مورد سیگار.
این خیلی واضح است که پوششی که شما برای مهمانی انتخاب میکنید با پوششی که برای دانشگاه است، متفاوت است، این را فکر میکنم همه بپذیرند. قبل از انقلاب که حجاب نبود، ما در دانشکدهمان چند خانم داشتیم که حجاب به سر نداشتند، اما طوری که به دانشگاه میآمدند و نحوهی رفتارشان مشخص بود که برای درس میآیند. در فضای دانشجویی قبل از انقلاب، در دانشکدهی فنی مشکل پوشش و روابط نسبت به دانشکدههای دیگر نداشتیم.